Những rủi ro và biện pháp đối phó đằng sau sự thịnh vượng của thị trường mã hóa tài sản

Gần đây, giá của các loại tiền mã hóa chính đã tăng mạnh, dẫn đến sự kỳ vọng của các nhà đầu tư về "mùa xuân tài sản mã hóa" và "siêu thị trường bò". Tuy nhiên, đằng sau cơ hội thường tiềm ẩn rủi ro. Những kẻ bất hợp pháp đang nhắm tới các nhà đầu tư tiền mã hóa, và phương thức phạm tội của chúng ngày càng thô bạo và nhanh chóng. Bài viết này sẽ lấy một vụ việc gần đây về sàn giao dịch bỏ trốn làm ví dụ, khám phá cách nhận diện rủi ro trong một thị trường bò thịnh vượng, bảo vệ quyền lợi của bản thân.

Diễn biến vụ việc sàn giao dịch bỏ trốn

Vào ngày 23 tháng 2 năm 2024, một sàn giao dịch mã hóa tự xưng có trụ sở tại Hồng Kông đã đóng cửa trang web của mình sau khi rút 57 triệu USD từ ví tài sản mã hóa trực tuyến của mình với tốc độ chóng mặt, tạo ra kỷ lục "chạy đầu tiên" mới trong vòng tròn tài sản mã hóa Hồng Kông năm 2024.

Sàn giao dịch này thực tế là một phiên bản thay thế của "Bỉ Phu Net". Từ khoảng năm 2019, nền tảng này đã thông qua việc sử dụng nhiều tài khoản tự mua tự bán, giao dịch chéo trên nhiều nền tảng, và vòng quay vốn trong và ngoài để làm tăng tính thanh khoản giả mạo của sàn giao dịch của mình. Vào tháng 9 năm 2023, họ thậm chí tự xưng là "một trong những sàn giao dịch mã hóa hàng đầu thế giới về giá trị thị trường, với khối lượng giao dịch hàng ngày khoảng 2,6 tỷ đô la Mỹ".

Tuy nhiên, theo báo cáo nghiên cứu của một nền tảng tội phạm tài sản mã hóa bên thứ ba, dữ liệu giao dịch thực tế của sàn giao dịch này vào năm 2019 chỉ khoảng một phần tám so với dữ liệu công khai mà họ cung cấp. Dù vậy, do thiếu các biện pháp quản lý mạnh mẽ, sàn giao dịch này vẫn có thể tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nhỏ lẻ thông qua việc thường xuyên niêm yết nhiều đồng tiền nhỏ và tạo thanh khoản.

Trong hai ngày trước khi bỏ trốn, dữ liệu giao dịch của sàn giao dịch này bắt đầu giảm mạnh, dữ liệu giao dịch vào ngày 22 tháng 2 trên biểu đồ thậm chí gần như rơi xuống một "góc vuông", toàn bộ dữ liệu giao dịch cực kỳ bất thường. Vào ngày 23 tháng 2, sàn giao dịch này đã trực tiếp rút khoảng 56,5 triệu đô la từ ví tài sản mã hóa trực tuyến của mình rồi đóng website, dịch vụ khách hàng trong cộng đồng mã hóa đã trực tiếp xóa tài khoản và biến mất.

Làm thế nào để nhận diện rủi ro trong thị trường tăng giá

1. Tránh xa các sàn giao dịch nhỏ.

Đối với những nhà đầu tư lý trí và thông minh, lý do để tránh xa các sàn giao dịch quy mô nhỏ đã trở nên rõ ràng. Tuy nhiên, ngay cả những nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm cũng có thể vì quá tự tin vào trình độ đầu tư của bản thân hoặc bị mê hoặc bởi những lợi nhuận tạm thời mà bỏ qua bản chất của các trò lừa đảo. Do đó, việc tránh xa các sàn giao dịch quy mô nhỏ thực chất là tránh xa sự mê tín vào "đầu tư nhanh" và tham lam không phù hợp.

2. Sử dụng tốt công cụ dữ liệu của bên thứ ba

Việc sử dụng hợp lý các công cụ dữ liệu bên thứ ba là vô cùng quan trọng đối với nhà đầu tư. Bằng cách tham khảo các dữ liệu khác nhau, nhà đầu tư có thể hiệu quả nhận diện những hành vi bất thường của nền tảng và những vấn đề có thể tồn tại. Chẳng hạn, trong sự kiện lần này, nếu nhà đầu tư sử dụng công cụ bên thứ ba để kiểm tra dữ liệu giao dịch chuẩn hóa trong khoảng thời gian từ ngày 22 đến 24 tháng 2, họ sẽ phát hiện ra rằng khối lượng giao dịch thực tế của sàn giao dịch này rất lớn, khối lượng giao dịch thực sự xảy ra chỉ khoảng cấp độ triệu đô la, xa hơn so với 2 tỷ đô la công khai.

Một số công cụ giám sát và phân tích dữ liệu trên chuỗi cũng là tài nguyên quan trọng mà các nhà đầu tư có thể tận dụng. Các báo cáo tài sản ảo được các nền tảng này phát hành định kỳ không chỉ có nguồn dữ liệu phong phú mà còn có tính khách quan nhất định, có thể được sử dụng làm tham khảo cho việc đầu tư.

3. Theo dõi sự thay đổi nhân sự của sàn giao dịch

Đối với các nền tảng giao dịch mã hóa thiếu sự quản lý hiệu quả, nhà đầu tư đặc biệt cần chú ý đến việc nền tảng gần đây có xảy ra thay đổi nhân sự lớn, thay đổi cổ đông hay không. Theo kinh nghiệm, những thay đổi nhân sự lớn hoặc bất thường ở các nền tảng tài sản mã hóa thường có nghĩa là nền tảng có thể đã "đổi chủ" hoặc đã thay đổi chiến lược kinh doanh bình thường để chuẩn bị cho việc bỏ trốn, hoặc muốn thực hiện việc thanh lý trá hình.

Trong sự kiện này, theo điều tra ban đầu, vào tháng 1 năm 2024, Giám đốc điều hành rõ ràng của sàn giao dịch này đã đột ngột từ chức, lý do từ chức là "một đội ngũ lãnh đạo mới sẽ gia nhập, đưa sàn giao dịch lên một tầm cao mới". Mặc dù hiện tại chưa phát hiện thấy mối liên hệ trực tiếp giữa việc từ chức của ông và sự kiện rút lui, nhưng những thông tin như vậy vẫn đáng để các nhà đầu tư chú ý theo dõi.

Các phương thức bảo vệ quyền lợi trong các vụ lừa đảo trên nền tảng giao dịch mã hóa ở nước ngoài

Đối với các vụ lừa đảo trên nền tảng giao dịch mã hóa xảy ra ở Hồng Kông, cư dân đại lục có thể bảo vệ quyền lợi của mình thông qua các cách sau:

1. Báo cáo, cáo buộc với cảnh sát Hồng Kông hoặc các cơ quan như Nhóm Tình báo Tài sản Liên hợp Hồng Kông (JFIU), và cung cấp thông tin tài khoản liên quan, yêu cầu đóng băng các tài khoản liên quan đến nghi phạm.

2. Nếu số tiền tổn thất lớn và tài khoản liên quan chưa bị cảnh sát phong tỏa, có thể ủy quyền cho luật sư nộp đơn xin lệnh phong tỏa khẩn cấp tại tòa án Hồng Kông.

3. Ủy quyền cho luật sư đòi lại số tiền bị lừa đảo, các nguyên nhân kiện cáo có thể lựa chọn chủ yếu bao gồm lừa đảo, lợi ích không chính đáng, ủy thác theo quy định của pháp luật hoặc ủy thác suy diễn...

4. Nếu một phần bằng chứng không thể tự mình thu thập, có thể thông qua luật sư để yêu cầu tòa án ban hành lệnh tiết lộ nhằm nhận được thông tin và tài liệu liên quan.

Cần lưu ý rằng chế độ truy tìm tài sản và bồi thường thiệt hại trong các vụ án hình sự ở khu vực Hồng Kông có sự khác biệt lớn so với nội địa. Các cơ quan tư pháp ở Hồng Kông không có trách nhiệm truy tìm và thu hồi tài sản của nạn nhân, nạn nhân cần khởi kiện dân sự riêng để thu hồi thiệt hại.

Kết luận

Đối với các giao dịch liên quan đến nền tảng giao dịch mã hóa offshore, nhà đầu tư cần phải giữ sự thận trọng, không nên để lợi ích ngắn hạn dẫn đến thiệt hại tài sản. Mặc dù các vụ lừa đảo xảy ra tại khu vực Hồng Kông và Ma Cao vẫn có con đường bảo vệ quyền lợi, nhưng nếu vụ việc xảy ra ở các quốc gia hoặc khu vực pháp lý khác, có thể dẫn đến việc thiệt hại tài sản cuối cùng không thể thu hồi qua thủ tục tư pháp. Trong thị trường tài sản mã hóa, đầu tư hợp lý và phòng ngừa rủi ro luôn là nguyên tắc hàng đầu.